Egzamin ósmoklasisty jest egzaminem obowiązkowym, co znaczy, że każdy uczeń musi do niego przystąpić, aby ukończyć szkołę podstawową. Nie można go jednak nie zdać, ale jego wynik ma wpływ na rekrutację do szkoły ponadpodstawowej. Jak zatem przygotować się do niego najlepiej? O tym poniżej.
JAK WYGLĄDA EGZAMIN ÓSMOKLASISTY Z JĘZYKA POLSKIEGO?
Ósmoklasiści piszą egzaminy w kwietniu. Egzamin ósmoklasisty z języka polskiego trwa 120 minut. Czas ten jest wydłużony dla uczniów posiadających odpowiednią opinię z Poradni Pedagogiczno-Psychologicznej.
Każdy uczeń otrzymuje arkusz, w którym znajduje się instrukcja, lista lektur obowiązkowych w klasach VII i VIII oraz część egzaminacyjna, na którą składają się teksty oraz zadania.
Podczas egzaminu uczeń będzie miał do przeczytania tekst literacki, który może być, choć nie musi, fragmentem jednej z lektur. W arkuszu egzaminacyjnym pojawia się też inny tekst nieliteracki – artykuł czy tekst popularnonaukowy.
Do tekstów tych przygotowane są zadania, które mogą być otwarte lub zamknięte. Zadania otwarte polegają na udzieleniu odpowiedzi, zadania zamknięte z kolei na wyborze odpowiedzi spośród podanych.
Zadania otwarte mają często charakter argumentacyjny. Należy przedstawić w nich więc swoją opinię, stanowisko i uzasadnić je podając kilka argumentów, znaleźć podobieństwa obu tekstów. W tym miejscu bardzo ważne jest, aby uczeń uważnie przeczytał nie tylko treść tekstów, ale również treść poleceń każdego zadania.
Spodziewać można się również fragmentu lektury, po którym uczeń będzie poproszony o wskazanie tytułu i autora. Tu warto pamiętać, że w arkuszu egzaminacyjnym znajduje się lista lektur obowiązkowych, co może okazać się dla wielu ratunkiem, np. wtedy, gdy zapomni imienia autora tekstu.
Podczas egzaminu ósmoklasisty z języka polskiego każdy uczeń będzie stał przed zadaniem napisania krótkiej formy wypowiedzi, która ćwiczona była na lekcjach języka polskiego. Może to być zaproszenie, ogłoszenie czy dedykacja. Tu należy pamiętać o podstawowych elementach tych wypowiedzi uwzględniając na przykład to, że w zaproszeniu należy pamiętać o zasadzie 5 elementów, a więc o tym, by zawrzeć w nim takie informacje jak: kto, kogo, na co, gdzie (miejsce) i kiedy (data, godzina) zaprasza.
Na tym jednak nie koniec. Poza zadaniami zamkniętymi i otwartymi oraz napisaniem krótkiej formy wypowiedzi pisemnej zadaniem ósmoklasisty na kwietniowym egzaminie będzie też napisanie wypracowania. Do wyboru będą dwa tematy. Jeden z nich często nawiązuje do konkretnej lektury, drugi natomiast ma charakter twórczy, w którym uczeń musi się wykazać dobrą znajomością lektur i znalezieniem nawiązań tematycznych do podanego tematu.
W tej części egzaminu można spodziewać się, że ósmoklasista będzie miał do napisania rozprawkę, opowiadanie z elementami dialogu, artykuł czy list.
Przygotowując się do egzaminu warto więc przypomnieć sobie zasady konstrukcyjne i tych form wypowiedzi pamiętając o elementach listu czy argumentacji w rozprawce. W tym miejscu zadbać należy też o czytelność zapisu, prawidłowość językową i oczywiście o pisaniu na temat.
Wypracowanie to bardzo ważna część egzaminu z języka polskiego, z której można otrzymać sporo punktów, dlatego warto się do niej przyłożyć i napisać najlepiej, jak tylko jesteśmy w stanie.
Co ważne, ostatnie zadanie egzaminacyjne, a więc właśnie wypracowanie, musi zostać napisane na co najmniej 200 słów.
JAK PRZYGOTOWAĆ SIĘ DO EGZAMINU ÓSMOKLASISTY Z JĘZYKA POLSKIEGO?
Egzamin z języka polskiego uwzględnia podstawę programową tego przedmiotu realizowaną na lekcjach języka polskiego. Aby się dobrze do niego przygotować warto więc być systematycznym, czytać lektury, pisać wypracowania, wykonywać testy próbne, utrwalać poznany materiał. Regularna praca z pewnością zaowocuje wysoką liczbą punktów.
Przed egzaminem polecam wykonywać
notatki z lektur zapisując w nich podstawowe wiadomości:
autora i tytuł utworu, imiona i nazwiska bohaterów, czas i miejsce
zdarzeń, rok powstania dzieła, tematykę, ważne cytaty,
charakterystykę gatunku, który reprezentuje.
Takie podsumowanie
może okazać się pomocne na egzaminie, kiedy należało będzie
znaleźć lektury poruszające zawarty w temacie wypracowania
kontekst.
Równie ważne są powtórki dotyczące gramatyki języka polskiego. Tu warto przypomnieć sobie zasady ortograficzne (wymianę głosek), fonetykę (głoska, litera, sylaba), podział wypowiedzeń (zdanie, równoważnik zdania, zdania złożone współrzędnie i podrzędnie), imiesłowy (przymiotnikowe – czynne i bierne, przysłówkowe – współczesne i uprzednie), słowotwórstwo (wyrazy pokrewne, pochodne, parafraza słowotwórcza).
Ósmoklasiści powinni też zapoznać się ze związkami frazeologicznymi, gdyż ich znajomość może być na egzaminie sprawdzona na kilka sposobów. Mogą na przykład pojawić się w zadaniu, w którym trzeba będzie je ulokować w odpowiednim miejscu. Warto wpleść je również w treść swojego wypracowania, dzięki czemu uczeń zyska kolejne punkty.
Każdemu uczniowi, któremu zależy na wysokim wyniku z egzaminu języka polskiego doradzam, aby ćwiczył pisanie wypracowań z uwzględnieniem wymaganego progu słów. W ten sposób nabierze nawyku i będzie w stanie doskonale rozplanować swoją pracę. Wiedząc ile miejsca zajmuje napisanie około 200 wyrazów na pewno będzie mu łatwiej napisać pracę, która nie będzie za krótka, bo za taką nie będą przyznawane żadne punkty. A pamiętać trzeba, że z wypracowania można otrzymać ich całkiem sporo.
Egzamin ósmoklasisty z języka polskiego jest dość obszerny. Wymaga skupienia uwagi, bystrego myślenia i szybkiego przetwarzania wiedzy. 120 minut na przeczytanie kilku tekstów, odpowiedzenie na wiele pytań zamkniętych i otwartych oraz napisanie wypracowania, które wymaga przecież przemyślenia, znalezienia argumentów, a czasem i odpowiednich dzieł to nie lada wyzwanie. Systematyczna praca jest więc bardzo zalecana.
Każdemu ósmoklasiście życzę powodzenia i trzymam kciuki!