Twoje dziecko znowu otrzymało uwagę, bo nie uważało na lekcji. Nie odrobiło zadania domowego, bo nie wiedziało co jest zadane. Wielu rodziców często załamuje ręce i nie wie, jak sobie poradzić. Tymczasem problem bardzo często tkwi nie w złej woli dziecka lecz w braku koncentracji. Szkoła nie uczy dzieci jak skupić uwagę i jak się skoncentrować a to właśnie od koncentracji i uważności tak wiele zależy.
Czym jest skupienie uwagi?
Skupienie uwagi to umiejętność skoncentrowania się na wykonywanej czynności i nie zwracaniu uwagi na nic innego. Jak się okazuje nie jest to wcale takie proste. Potrafisz czytać książkę w tramwaju, autobusie czy parku tak, by to, co dzieje się dookoła nie rozpraszało Cię? Jeśli tak – gratuluję, potrafisz doskonale skupić uwagę. Z przeprowadzonych badań wynika, że obecnie skupienie uwagi jest coraz krótsze, co oznacza, że rozpraszamy się coraz częściej. I zjawisko to nie dotyczy tylko dzieci, ale i osoby dorosłe. Źródeł rozpraszania naukowcy dopatrują się głównie w internecie a tym samym i telefonach komórkowych, który oferuje nam szereg zakłócających naszą uwagę bodźców. W wyniku tego nie potrafimy przeczytać do końca całego tekstu, skanujemy go i wyłapujemy słowa kluczowe. Podobnie jest z dziećmi, które rzadko są uczone tego, jak skupić uwagę na wykonywanej czynności.
Jak skupić uwagę na lekcji?
Skup się! Znowu nie uważasz! Dlaczego nie słuchasz? Zwroty te wypowiadane są na lekcjach bardzo często a uwagi w stylu „brak zadania domowego”, „Oskar nie uważał na lekcji” nie należą do rzadkich i często są efektem braku koncentracji ze strony dziecka.
Brak skupienia uwagi na lekcji może mieć różne podłoża. Jedną z przyczyn jest po prostu to, że dziecko nie potrafi skoncentrować się w klasie, w której znajduje się wiele osób, a tym samym tak wiele czynników, które go absorbują i rozpraszają. Inną przyczyną może być nudny tok lekcji czy monotonny głos nauczyciela. Wiele dzieci nie skupia uwagi również z powodu swoich dysfunkcji, które mogą być nie zdiagnozowane, gdyż nie każdy rodzic udaje się w tym celu do poradni pedagogiczno-psychologicznej. Dziecko rzadko otrzymuje wskazówki na temat tego, jak należy się skoncentrować, dlatego nie robi tego, gdyż po prostu nie wie, jak to zrobić.
Dieta a skupienie uwagi
Braku koncentracji dziecka sprzyja niewłaściwa dieta w tym niedobór żelaza, cynku, fosforu, kwasu linolowego czy witamin z grupy B. Aby zagwarantować dziecku właściwe warunki do nauki należy więc zadbać o odpowiednio zbilansowaną dietę. Skupieniu uwagi nie sprzyja cukier, który obecny jest w większości spożywanych przez dzieci produktach. I choć wiele sklepików szkolnych zrezygnowało już z chipsów i innych niezdrowych przysmaków, niemała grupka dzieci otrzymuje słodzone napoje, batoniki czy inne smakołyki, które pobudzają, osłabiają koncentrację a do tego uzależniają i osłabiają organy wewnętrzne.
Chcesz, by Twoje dziecko miało lepszą pamięć i uczyło się z łatwością? Przyjrzyj się bacznie temu, co je i pije. Zastąp słodycze owocami, orzechami i warzywami a słodzone napoje wodą mineralną. Choć początkowo może być trudno, bo cukier uzależnia, z czasem zauważysz, jakie efekty dają zdrowe nawyki żywieniowe. Pamiętaj też, że brak koncentracji może być wynikiem głodu. Zapewnij więc dziecku wartościowe śniadanie i zadbaj koniecznie o to, by do szkoły wzięło ze sobą drugie śniadanie, które doda mu energii i zapewni właściwą pracę mózgu.
Ćwiczenia na koncentrację i skupienie uwagi
Matematyka, przyroda, język angielski, sztuka. Nie twierdzę, że przedmioty te nie są ważne. Mało jednak w szkole zajęć, które nauczą dziecko uczenia się oraz tego, jak skupić uwagę. Tymczasem zobrazowanie dziecku tego, jak może sobie pomóc w codziennym zdobywaniu i utrwalaniu wiedzy przynosi zadowalające efekty w postaci lepszych ocen, lepszej samooceny
i samopoczucia.
Jak można pomóc dziecku w koncentrowaniu się? Oto niektóre z propozycji:
- odnajdowanie błędów w tekście – to dodatkowo świetny pomysł na naukę czytania czy utrwalania wiedzy. W teście wymagającym korekty mogą pojawiać się niepotrzebne znaki lub błędy logiczne, które dziecko wychwyci i je skoryguje, np. latem, gdy często pada śnieg, rośliny szybciej rosną,
- wskazanie zbędnych słów w tekście – zmusza to dziecko do uważnego przeczytania i wykrycia wyrazów, które są w nim zbędne, np. Dziewczynki, które bawiły się na niegrzecznym podwórku, były uśmiechnięte i zadowolone,
- labirynt – szukanie wyjścia z labiryntu lub wersja trudniejsza – tworzenie labiryntu,
- układanie słów z rozsypanki liter – w zależności od stopnia trudności, np. ćni (nić), dowa (woda), taikwlru (klawiatura),
- skreślanie słowa nie pasującego do ciągu wyrazów – np. długopis, zeszyt, talerz, piórnik, plecak,
- lustrzane odbicie – przerysowywanie znaków, liter, cyfr, obrazków w lustrzanym odbiciu
- znajdowanie różnic – prezentowanie dwóch obrazków różniących się kilkoma szczegółami.
Ćwiczeniu koncentracji sprzyja również wiele gier, np. bierki, scrabble, szachy, statki, jenga. Skuteczne efekty przynosi także mindfulness, czyli trening uważności polegający na kierowaniu uwagi na to, co robimy w danym momencie, wyciszaniu emocji w celu osiągnięcia równowagi emocjonalnej. Więcej o mindfulness przeczytasz w artykule: Mindfulness – sposób na poprawę koncentracji dziecka.
Brak koncentracji może być spowodowany wieloma czynnikami. Jeśli pojawia się notorycznie, przyjrzyj się problemowi uważnie. Wprowadź do jadłospisu wartościowe produkty, ogranicz cukier i to, co może rozpraszać uwagę Twojego dziecka, zapewnij mu dobre warunki do nauki, zaproponuj zabawy, które wzmocnią jego koncentrację. Dzięki temu poczuje się pewniej i przyjemniej.